Διαταραχές φώνησης

Η φωνή αποτελεί το σημαντικότερο μέσω επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων και χαρακτηρίζεται από το ύψος, την ένταση και την ποιότητα της φωνής. Οποιαδήποτε αλλαγή σε ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά ονομάζεται διαταραχή φώνησης.

Μηχανισμός παραγωγής φωνής

Για την παραγωγή φωνής απαιτούνται τρεις σημαντικοί παράγοντες:

1. Μια πηγή πίεσης: Ο εκπνεόμενος αέρας συμπιέζεται κάτω από τις κλειστές φωνητικές χορδές και τα ανένδοτα τοιχώματα του λάρυγγα. Τον ρόλο της πηγής πίεσης αναλαμβάνουν το κατώτερο αναπνευστικό, οι αναπνευστικοί και κοιλιακοί μύες.
2. Ένα δονούμενο μέσο: Ο υπό πίεση αέρας όταν ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο αναγκάζει τις κλειστές φωνητικές χορδές να δονηθούν. Η δόνηση αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή ενός αδρού ήχου από τον λάρυγγα.
3. Ένα μέσο αντήχησης: Το στόμα, η μύτη και οι παραρρίνιες κοιλότητες θα προσδώσουν στον αδρό αυτό ήχο το χαρακτηριστικό για κάθε άνθρωπο ηχόχρωμα της φωνής.

Τι προκαλεί διαταραχές στην φώνηση;

1. Υπερβολική ή κακή χρήση φωνής (εκπαιδευτικοί, τραγουδιστές κλπ.)
2. Εξωτερικοί ερεθιστικοί παράγοντες (πχ. κάπνισμα)
3. Φλεγμονές (πχ. λαρυγγίτιδα)
4. Ηλικιακοί παράγοντες (πρεσβυφωνία)
5. Νευρολογικές διαταραχές
6. Νεοπλασίες (καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι του λάρυγγα)

Ποια είναι τα συμπτώματα;

1. Βράγχος φωνής (Βραχνάδα)
2. Μειωμένη ένταση φωνής
3. Φωνητική κόπωση
4. Μειωμένο φωνητικό εύρος
5. Αναπνευστικού τύπου φωνή

Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν άλγος και δυσκαταποσία.

Η φωνή μου έχει αλλάξει πρέπει να ανησυχώ;

Η διαταραχές στην φωνή τις περισσότερες φορές είναι αθώες και υποχωρούν με την πάροδο λίγων ημερών. Αν ωστόσο τα συμπτώματα παραμένουν για διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων θα πρέπει να διερευνώνται από τον ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο.

Πως γίνεται η διάγνωση των παθήσεων της φωνής;

Ο ιατρός σας θα πάρει ένα αναλυτικό ιστορικό. Θα σας ρωτήσει για το είδος των συμπτωμάτων και τη διάρκειά τους, για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται την φωνή σας, για συνήθειές σας και τυχόν άλλες παθήσεις που σχετίζονται με διαταραχές της φωνής. Η εξέταση σας θα ολοκληρωθεί με την λαρυγγοσκόπηση.

Η λαρυγγοσκόπηση είναι μία εύκολη και καλά ανεκτή εξέταση για τον ασθενή. Ο ιατρός με την βοήθεια του ενδοσκοπίου (άκαμπτου ή εύκαμπτου) και μίας κάμερας υψηλής ευκρίνειας μπορεί να έχει μία εικόνα της ανατομίας αλλά και των  διαταραχών του λάρυγγα.

Ανάλογα με τα ευρήματα μπορεί να απαιτηθούν κι επιπλέον εξετάσεις όπως στροβοσκόπηση σε περιπτώσεις που η λαρυγγοσκόπηση είναι φυσιολογική ή απεικονιστικός έλεγχος (αξονική ή μαγνητική τομογρραφία).

Αντιμετωπίζονται οι διαταραχές της φωνής;

Η αντιμετώπιση των διαταραχών της φωνής εξαρτάται από την αιτία που την προκάλεσε και μπορεί να είναι:

1. Συντηρητική (αφωνία, φωνοθεραπεία)
2. Φαρμακευτική (φλεγμονές, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση κλπ.)
3. Χειρουργική (αφαίρεση πολυπόδων, κύστεων, νεοπλασμάτων κλπ.)

Ακόμη μπορεί να αφορά και την αλλαγή του τρόπου ζωής (πχ. διακοπή καπνίσματος).

Τι μπορώ να κάνω για να διατηρήσω την φωνή μου σε καλή κατάσταση;

1. Ξεκουράζω την φωνή μου: Όποτε είναι δυνατόν προσπαθήστε να μην μιλάτε.
2. Μιλάω σωστά: Προσπαθήστε να μην φωνάζετε και να μην μιλάτε ψιθυριστά.
3. Πίνω πολλά υγρά.
4. Αλλάζω τις συνήθειές μου: Διακόψτε το κάπνισμα και αποφεύγετε τους πολλούς καφέδες, το τσάι, το αλκοόλ, τα μεγάλα και πικάντικα γεύματα.
5. Φροντίζω να υπάρχει αρκετή υγρασία στους εσωτερικούς χώρους: Αερίζετε συχνά τον χώρο, τοποθετήστε ένα δοχείο με νερό κοντά στο καλοριφέρ τον χειμώνα και αποφεύγετε την χρήση κλιματιστικών το καλοκαίρι.
6. Αποφεύγω να καθαρίζω συχνά τον λαιμό μου.